استاندارد های تولید لوله پی وی سی مربوط به آب شرب

---

موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به موجب قانون تنها مرجع رسمی کشور است که عهده دار وظیفه تعیین، تدوین و نشر استانداردهای ملی (رسمی) می باشد.

استاندارد (پلاستیک ها- لوله های پلی وینیل کلراید سخت  pvc-u – مورد مصرف در آب رسانی- ویژگی ها) در تاریخ  8/3/1386 به تصویب رسیده است.

هدف از تدوین استاندارد، تعیین ویژگی های pvc-u (پلی وینیل کلراید سخت) برای سیستم های لوله کشی در زمینه آبرسانی می باشد.

این استانداردها برای لوله های pvc-u بدون مادگی و نیز لوله های دارای مادگی (یکپارچه یا جدا) به منظور استفاده در موارد زیر تعریف شده است:

الف) خطوط اصلی و جانبی انتقال آب که در خاک مدفون است

ب) انتقال آب به صورت روی کار برای داخل و خارج ساختمان

برای آب رسانی تحت فشار در دمای تقریبا 20 درجه سانتی گراد به منظور مصرف شرب و مصارف عمومی کاربرد دارد.

ویژگی های مواد اولیه لوله از نظر موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران:

مواد لوله: ماده ای که لوله ها، اتصالات  و شیرآلات از آن ساخته می شود باید آمیزه پلی وینیل کلراید سخت (بدون نرم کننده) باشد. این آمیزه باید شامل رزین pvc-u باشد، که به آن افزودنی هایی به منظور تسهیل تولید لوله مطابق با الزامات این استاندارد اضافه می گردد. ماده‌ی پلیمری مورد استفاده، پودری با جریان آزاد است که نیازمند اضافه کردن پایدارکننده‌ها و روان‌کننده‌های مختلف است. به همین دلیل انتخاب فرمولاسیون و پس از آن اختلاط، دو عامل حیاتی در فرآیند تولید محسوب می‌شوند.

هیچ یک از این افزودنی ها که استفاده می گردد نباید به تنهایی یا در ترکیب با سایر افزودنی ها از نظر مقدار طوری باشد که باعث ایجاد خطرات میکروبیولوژیکی، ارگانولیپتیک یا مسمومیت گشته، تولید را معیوب کرده ، باعث افت خواص چسبی محصول شده، یا خواص شیمیایی، فیزیکی و مکانیکی (به ویژه استحکام مکانیکی طولانی مدت و استحکام ضربه) مشخص شده در این استاندارد را خراب کند.

 

اثر بر آب آشامیدنی :

تمام مواد پلاستیکی و غیر پلاستیکی مورد استفاده در اجزاء سیستم لوله کشی پلاستیکی u-pvc (مانندواشر های آب بندی لاستیکی، چسب و روانسازها) که به صورت دائم یا موقت در ارتباط با آب آشامیدنی هستند نباید اثر زیان آوری بر کیفیت آب آشامیدنی داشته باشند.

مواد داخلی قابل فرایند مجدد:

استفاده از  مواد داخلی قابل فرایند مجدد و بازیافت پذیر تمیز با مشخصات منطبق با تولید لوله مجاز است، مشروط بر آن که خواص نهایی لوله تولید شده از استاندارد تولید لوله تغییر نکند.

لوله های پی وی سی عایقی مناسب برای انتقال لوله های برقی

در انتقال برق از کابل ها، سیم ها و ... استفاده می گردد. در این انتقال جریان مستقیم ولتاژ بالا درون خطوط انتقال می یابد. انتقال برق به دو صورت انجام می پذیرد. 1- انتقال هوایی 2- انتقال زمینی

1- انتقال هوایی:

نوعی از خط انتقال است که در آن از دکلها و تیرها برای نگه داشتن کابلها بالای سطح زمین استفاده می‌شود. از آنجایی که در این گونه خطوط از هوا به عنوان عایق کابل‌ها استفاده می‌شود این روش انتقال یکی از کم هزینه‌ترین و رایج‌ترین روش‌های انتقال استدر انتقال هوایی رسانا ها و آلیاژ های خطوط انتقال با عایق پوشش داده نمی شوند. شرایط آب و هوایی نامطلوب نظیر باد بالا و دمای پایین می تواند به قطع برق منجر گردد. 

2- انتقال زمینی:

برق  توسط کابل‌های زیر زمینی نیز منتقل می شود. کابل‌های زیر زمینی نسبت به خطوط هوایی کم‌تر در سر راه قرار دارند، کم‌تر جلوی چشم هستند و کم‌تر تحت تاثیر بدی آب و هوا قرار می‌گیرند. با این حال، هزینه کابل روکش‌دار و حفاری بسیار بیش‌تر از ساخت خطوط هوایی می‌باشد. یافتن و تعمیر خرابی در خطوط انتقال مدفون نیاز به زمان بیش‌تری دارد. خطوط زیرزمینی به شدت توسط ظرفیت حرارتی آن‌ها محدود هستند و امکان اضافه بار کم‌تری نسبت به خطوط هوایی دارند.  ر مناطق پر ازدحام و شهری و در فاصله های طولانی نظیر فواصل دریایی و فواصل بین شهری از خطوط زیر زمینی استفاده می گردد. به نظر می رسد در سال های آتی به علت ازدیاد و تراکم جمعیت ، رشد خطوط انتقال زمینی بسیار بالاتر از رشد خطوط هوایی باشد.

جهت عایق سازی خطوط انتقال برق از عایق های متفاوتی استفاده می شود یکی از موارد پرکاربرد در عایق استفاده از ترموپلاستها نظیر پی وی سی است. 

ویژگی های لوله های برقی پی وی سی که سبب می گردد در انتقال خطوط برق از انها استفاده گردد عبارتند از :

لوله های نسوز برقی پی وی سی
 از آنجایی رزین پی وی سی در برابر آتش و جرقه مقاوم است ، لوله ها وپوشش های upvcبهترین گزینه برای محافظت و انتقال کابل های برق و مخابرات می باشند.
 این لوله ها به دلیل استحکام زیاد از آسیب پذیری بسیار پایینی حتی در نامناسبترین شرایط اجرا برخوردار می باشند.
 این ویژگی منحصر به فرد لوله های upvc از بروز شکست و ترک در مسیر انتقال جلوگیری نموده و کابل ها از آسیب های ناشی از شکستگی و نفوذ عوامل فرسایشی مصون می مانند .
 بدلیل مقاومت حلقوی بالای لوله های upvc این لوله ها دارای قابلیت استفاده در عمق های مختلف خاک می باشند.
 موش ها و سایر حیوانات موذی از جویدن و آسیب رساندن به لوله های upvc عاجزند و کابل ها و فیبرهای نوری از گزند تهدیدات این جانوران مصون می باشند.

لوله های پی وی سی عایقی مناسب برای انتقال لوله های برقی

در انتقال برق از کابل ها، سیم ها و ... استفاده می گردد. در این انتقال جریان مستقیم ولتاژ بالا درون خطوط انتقال می یابد. انتقال برق به دو صورت انجام می پذیرد. 1- انتقال هوایی 2- انتقال زمینی

1- انتقال هوایی:

نوعی از خط انتقال است که در آن از دکلها و تیرها برای نگه داشتن کابلها بالای سطح زمین استفاده می‌شود. از آنجایی که در این گونه خطوط از هوا به عنوان عایق کابل‌ها استفاده می‌شود این روش انتقال یکی از کم هزینه‌ترین و رایج‌ترین روش‌های انتقال استدر انتقال هوایی رسانا ها و آلیاژ های خطوط انتقال با عایق پوشش داده نمی شوند. شرایط آب و هوایی نامطلوب نظیر باد بالا و دمای پایین می تواند به قطع برق منجر گردد. 

2- انتقال زمینی:

برق  توسط کابل‌های زیر زمینی نیز منتقل می شود. کابل‌های زیر زمینی نسبت به خطوط هوایی کم‌تر در سر راه قرار دارند، کم‌تر جلوی چشم هستند و کم‌تر تحت تاثیر بدی آب و هوا قرار می‌گیرند. با این حال، هزینه کابل روکش‌دار و حفاری بسیار بیش‌تر از ساخت خطوط هوایی می‌باشد. یافتن و تعمیر خرابی در خطوط انتقال مدفون نیاز به زمان بیش‌تری دارد. خطوط زیرزمینی به شدت توسط ظرفیت حرارتی آن‌ها محدود هستند و امکان اضافه بار کم‌تری نسبت به خطوط هوایی دارند.  ر مناطق پر ازدحام و شهری و در فاصله های طولانی نظیر فواصل دریایی و فواصل بین شهری از خطوط زیر زمینی استفاده می گردد. به نظر می رسد در سال های آتی به علت ازدیاد و تراکم جمعیت ، رشد خطوط انتقال زمینی بسیار بالاتر از رشد خطوط هوایی باشد.

جهت عایق سازی خطوط انتقال برق از عایق های متفاوتی استفاده می شود یکی از موارد پرکاربرد در عایق استفاده از ترموپلاستها نظیر پی وی سی است. 

ویژگی های لوله های برقی پی وی سی که سبب می گردد در انتقال خطوط برق از انها استفاده گردد عبارتند از :

لوله های نسوز برقی پی وی سی
 از آنجایی رزین پی وی سی در برابر آتش و جرقه مقاوم است ، لوله ها وپوشش های upvcبهترین گزینه برای محافظت و انتقال کابل های برق و مخابرات می باشند.
 این لوله ها به دلیل استحکام زیاد از آسیب پذیری بسیار پایینی حتی در نامناسبترین شرایط اجرا برخوردار می باشند.
 این ویژگی منحصر به فرد لوله های upvc از بروز شکست و ترک در مسیر انتقال جلوگیری نموده و کابل ها از آسیب های ناشی از شکستگی و نفوذ عوامل فرسایشی مصون می مانند .
 بدلیل مقاومت حلقوی بالای لوله های upvc این لوله ها دارای قابلیت استفاده در عمق های مختلف خاک می باشند.
 موش ها و سایر حیوانات موذی از جویدن و آسیب رساندن به لوله های upvc عاجزند و کابل ها و فیبرهای نوری از گزند تهدیدات این جانوران مصون می باشند.

مزیت لوله های پی وی سی با اتصالات اورینگی

لوله ها واتصالات upvc اورینگی گره گشای آبرسانی و پرژه های انتقال آّ و فاضلاب هستند

مزیت های لوله های پی وی سی سخت با اتصال اورینگی نسبت به دیگر لوله های پی وی سی عبارتند از:

1-مواد اولیه این نوع لوله که بیشتر وزن آنرا تشکیل می دهد توسط پتروشیمی داخل کشور تولید وتامین می گردد .

 2- مواد خاص مانند پایدار کننده ها باعث گردیده اند تا این لوله نسبت به انواع مشابه لوله های پلیمری از دو پهن شدگی کمتری برخوردار می باشد.

 3- لوله های upvc در مقابل بیش از 110 نوع اسیدها و بازها تا دمای 60 درجه سانتیگراد مقاومت نشان داده و در مقابل کلیه خورنده ها مقاوم می باشد .
 4- لوله های upvc بدلیل زبری حداقل (150₌ c) و ضخامت خاص خود نه تنها از رسوب پذیری کمتری نسبت به سایر لوله ها برخوردار بوده بلکه دارای دبی وآبدهی بیشتری نیز می باشند. 

5- بدلیل پایین بودن وزن مخصوص پلیمر پی وی سی حدود 4/1 گرم بر سانتی متر مربع لوله های upvc سبک وزن می باشند.

 6- بدون نیاز به چسب ، جوش و مانشن دارای روش نصب بسیار سریع بوده و در اجرا هیچ نیازی به تخصص و ماشین آلات خاص ندارد.

 7-به علت سبکی وزن ، سهولت نصب و مدت زمان کوتاه نصب ، هزینه های اجراء پروژه را به شدت کاهش می دهد

8- در حین اجرا و حمل و در طول مدت بهره برداری به دلیل خواص پلیمری از انعطاف برخوردار بوده و دچار ترک خوردگی و شکستگی نمی شود .

 9- لوله های upvc اورینگی به دلیل خصوصیات پلیمری در مقابل حرکتهای زمین در زمین لرزه ها و تنش های وارده دارای انعطاف بوده و هیچ آسیبی به لوله ها نمی رسد .

 10- به علت آزاد بودن سر هر لوله در محل اتصال تاثیرات انقباض و انبساط خنثی می گردد .

 11- از مقاومت خاص در عمق های مختلف کارگذاری برخوردار بوده وحداقل مقاومت آن ( ∆Y /F ) 70 الی 255 پوند بر اینچ مربع با فشاری کاری 6 و10 و16 اتمسفر می باشد .
12- قابلیت انعطاف تا 15 درجه در مسیر خط انتقال موجب حذف بسیاری از زانوها

 و اتصالات می گردد .

 13- بدلیل مقاومت در مقابل خوردندگی کاملا بهداشتی بوده و هیچ تاثیر سوء بر آب شرب و بر روی محیط زیست ندارد.

 14- لوله های upvc بدلیل خاصیت پلیمر پی وی سی غیر قابلل اشتعال یا خود خاموش کن می باشند.

 15- لاستیک اورینگی مورد استفاده در محل اتصال از نوع EPMD و SBR بوده و کاملا مقاوم در مقابل خوردنده ها بوده و از طول عمری معادل لوله upvc  برخوردار است .

 16- طول عمر لوله های upvc  به مدت 50 سال به اثبات رسیده است.

 17- لوله های upvc با اتصال اورینگی ضمن داشتن کلیه مزایای فوق ، قیمت تمام شده پروژه های را در مقایسه با آز بست حداقل 20% و در مقایسه با پلی اتیلن 35% کاهش می دهد .

 

 

مزیت لوله پی وی سی

 امروزه بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان با باکارگیری لوله های پی وی سی سخت با اتصال اورینگی در پروژه های بزرگ آبرسانی شهری و کشاورزی خود گام بزرگی در این راستا برداشته اند. این نوع اتصال میزان نشت آب را به صفر می رساند و بکارگیری لوله های مزبور نیز به دلیل مزایا و ویژگی های بیمانندشان راه گشای مشکلات بی شمار امور انتقال آب و فاضلاب می باشد و صرفه جویی های اقتصادی فراوانی را موجب می گردد .

 لوله های upvc با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود از انعطاف پذیری و مقاومت بیشتر در مقابل ایجاد شکاف و شیار برخوردار بوده و ترکیب واکنشهای شیمیایی زیر خاک و تنش های محیطی را به خوبی تحمل می کنند. یکی از برترهای بر جسته زیست محیطی لوله های upvc ، مقاومت بالای آنها در برابر تمام آلاینده های ناشی از مصارف آب خانگی و آب صنعتی است. سولفید هیدورژن و سایر مواد خورنده در تماس با پی وی سی بی اثر هستند . حتی سائیدگی در این لوله ها نسبت به سایر لوله ها کمتر است . در نتیجه باز سازی و جایگزینی این لوله ها نسبت به سایرین کمتر بوده و در نتیجه ضایعات زیست محیطی کمتری را نیز ایجاد می کند. سایر لوله ها چنین ترکیب بهینه ساختاری از نظر استحکام ، دوام و انعطاف پذیری در یک قیمت رقابتی مانند لوله های upvc را نداشته و در نتیجه این لوله ها به سرعت و به طور وسیعی توسط کارفرمایان ، مهندسین مشاور ، پیمانکاران و... توصیه و به کار گرفته می شوند.